ΑΝΑΣΥΝΘΕΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΩΝ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΜΥΡΩΝΟΣ

Είχα την ευκαιρία από χθες, ευρισκόμενος στα Αντικύθηρα, να δω από κοντά τις εργασίες της εκ βάθρων ανακαίνισης και αποκατάστασης της Βενετσιάνικης Ιεράς Μονής του Αγίου Μύρωνος, που εκτελούνται με δαπάνες του κ. Αθανασίου Μαρτίνου, πολιτικού διοικητή του Αγίου Όρους.

Τις ημέρες αυτές βρέθηκε στο νησί και η αρμόδια και εξαιρετικά καταρτισμένη αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων κα. Μαρίνα Παπαδημητρίου, η οποία έκανε πολύ σημαντικές επισημάνσεις για το Ναό, το Τέμπλο και τις Εικόνες, ανακαλύπτοντας μάλιστα και τα υπολείμματα του πρώτου χτιστού τέμπλου του Ναού με επιζωγράφηση, που ανάγεται στο 1690 περίπου. Η επιγραφή που βρέθηκε ύπερθεν της εξωτερικής θύρας του περιβόλου αναφέρει «1693 Οκτωβρίου 4» και πιθανόν η ημερομηνία αυτή να αφορά στον εγκαινιασμό του Ναού και των χώρων της Μονής, ήτοι στην αποπεράτωση των εργασιών. Συνεπώς η εύρεση της εικόνας του Αγίου Μύρωνος από τους Κρήτες πρέπει να τοποθετηθεί αρκετές δεκαετίες ενωρίτερα, ίσως πριν ή κοντά στα μέσα του 17ου αιώνα και πιθανόν να συνδέεται με την έλευση στο νησί κατοίκων από την Κρήτη με αφορμή την πολυετή πολιορκία του Χάνδακα (1645-1669).

Αναμένεται σύντομα σαφής χρονολόγηση της αυθεντικής εικόνας του Αγίου Μύρωνος που οπωσδήποτε δείχνει να έχει αγιογραφηθεί πολύ πριν το 1500 και λόγω της αυστηρότητας του προσώπου του Αγίου παραπέμπει σε μοναστικό αγιογραφικό εργαστήριο. Για την ιστορία του νησιού στους αιώνες αυτούς έχει κάνει μια εξαιρετική έρευνα στο Αρχείο της Χώρας Κυθήρων ο Δρ. Κώστας Τσάλτας, στέλεχος των ΓΑΚ.

Από τις τομές που έγιναν στο ναό βλέπουμε μια εξαιρετικά στέρεη και πολύ προσεκτική λιθοδομή (που για την εποχή πρέπει να κόστισε σημαντικά) που θα αποκαλυφθεί στο σύνολό της δίνοντάς μας νέα στοιχεία. Τα παλαιότερα κτίσματα, δηλαδή αυτά που με βεβαιότητα ανάγονται στην αρχική οικοδομική φάση, είναι πέραν του Ναού, τα 3 κελιά στην ανατολική πλευρά του προαυλίου και φυσικά ο περίβολος που ακολουθεί την τυπική ενετική αρχιτεκτονική της Β΄ Ενετοκρατίας.

Διασώζονται 2 εξαιρετικές φορητές εικόνες του Χριστού και της Θεοτόκου, από το δεύτερο χρονολογικά τέμπλο του Ναού (το πρώτο ήταν το χτιστό), περίπου του 1750-60, που αποδίδονται με βάση την κα. Παπαδημητρίου με βεβαιότητα στον αγιογράφο Δημήτριο Καρβελά, γνωστό για σειρά έργων σε ναούς των Κυθήρων (Άγιοι Πάντες, Μεσοχωρίτισσα κ.λπ.), για τον οποίο έχει δημοσιεύσει σχετικά η κα. Παπαδημητρίου. Όπως μας πληροφορεί η κα. Ελένη Χάρου, στην είσοδο της Χώρας η γειτονιά λέγεται Καρβελάς, μάλλον από το όνομά του. Η οικογένεια προέρχεται από το χωριό Καρβελάς της Ανατολικής Μάνης, κοντά στην Αρεόπολη. Από το τέμπλο του 1750, επίσης, διασώζονται και οι κολώνες με σκάλισμα φυτικού διακόσμου. Το τέμπλο και οι εικόνες θα συντηρηθούν και θα αποκατασταθούν στο σύνολό τους.

Με αφορμή τις εργασίες ανακαίνισης της Μονής, είναι ευκαιρία για να ανακαλύψουμε νέα ιστορικά στοιχεία ανασυνθέτοντας έτσι την ιστορία του νησιού και να τα παρουσιάσουμε σε μια εκδήλωση στους κατοίκους.

Σημαντικό το ότι στις εργασίες της ανακαίνισης απασχολούνται αποκλειστικά συνεργεία και επαγγελματίες των Κυθήρων!

Πηγή: Στράτος Χαρχαλάκης (facebook)