ΣΤΡΑΤΟΣ ΧΑΡΧΑΛΑΚΗΣ - ΜΕΡΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΓΧΩΡΙΑ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ

Ενώ βρισκόμουν στα Κύθηρα για προγραμματισμένη συνεδρίαση του Δ.Σ. της Εγχώριας Περιουσίας, μια ξαφνική ασθένεια με υποχρέωσε να επιστρέψω εσπευσμένα στην Αθήνα και έτσι δεν μπόρεσα να είμαι παρών και να μιλήσω στη Δημόσια Διαβούλευση του περασμένου Σαββάτου σχετικά με την Εγχώρια Περιουσία. Ωστόσο, ορισμένες σκέψεις μου και απόψεις για το θεσμό, νομίζω πως πρέπει να δημοσιοποιηθούν, ώστε να βοηθήσουν το δημόσιο διάλογο που έτσι και αλλιώς ήδη διεξάγεται στο νησί.

Φαίνεται, ότι παρά τις προσπάθειες ορισμένων να την υποβαθμίσουν, η Δημόσια Διαβούλευση για την Εγχώριο επέτυχε του αρχικού σκοπού της. Και μόνο το γεγονός ότι αυτή προκλήθηκε στην ουσία από τους πολίτες, συνιστά μια πρώτη βάση για ανάλογες προσπάθειες και στο μέλλον, καθώς μόνο με το διάλογο και την ανταλλαγή επιχειρημάτων μπορούμε να πάμε μπροστά ως τόπος, και όχι με εκ των προτέρων αφορισμούς και με άτακτες φωνασκίες πενιχρών επιχειρημάτων, στις οποίες δυστυχώς αρέσκονται μερικοί. Να γνωρίζουν λοιπόν όσοι εμμένουν σε τέτοιου τύπου απολιθωμένες πρακτικές, ότι ο εγωισμός και η αυταρέσκεια είναι πολύ κακοί σύμβουλοι για το δημόσιο βίο και ότι το περιθώριο για αυτούς πλησιάζει.

Είναι αναμφίβολα θετικό το γεγονός ότι η πλειοψηφία όσων συμμετείχαν στη διαδικασία του περασμένου Σαββάτου, συμφώνησε με τις περισσότερες προτάσεις της Επιτροπής για το νέο Π.Δ. ενώ αυτές τις επικρότησε μεταξύ άλλων και ο Συνταγματολόγος κ. Γιώργος Κασιμάτης, η γνώμη του οποίου έχει αυξημένη και βαρύνουσα σημασία για τον θεσμό αυτό. Βέβαια πάλι και εδώ ορισμένοι εμμένουν σε εντελώς ανεδαφικές απόψεις, όπως π.χ. στον υποχρεωτικό έλεγχο των δαπανών και του προϋπολογισμού της Επιτροπής από το Δήμο, ή στη συρρίκνωση του εκλεκτορικού σώματος μόνο στα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου κ.λπ. Να υπενθυμίσω σε ορισμένους που δείχνουν να το αγνοούν ή επιμελώς το αποκρύπτουν ότι το άρθρο 15 παρ. 3 του ΠΔ 272/85 αναφέρει ότι η ετήσια έκθεση πεπραγμένων και η παρουσίαση του προγράμματος της Εγχωρίου γίνεται μετά από πρωτοβουλία του Δημάρχου Κυθήρων και αν μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει η ευθύνη είναι αποκλειστικά των Δημοτικών Αρχών. Επίσης, στο ίδιο άρθρο αναφέρεται ότι «για τα πεπραγμένα και το πρόγραμμα της Επιτροπής διεξάγεται συζήτηση χωρίς ψηφοφορία», ενώ το ίδιο αναφέρεται και στο άρθρο 7 παρ. 5 του ίδιου ΠΔ: «ψηφοφορία έγκρισης των πεπραγμένων δεν γίνεται». Τι σημαίνει αυτό; Γιατί το προέβλεψε ο νομοθέτης; Γιατί η Εγχώριος είναι ΝΠΔΔ που διέπεται από αυτεξουσιότητα (όσοι δε γνωρίζουν τι σημαίνει αυτό, ας φροντίσουν να το μάθουν) και σύμφωνα με το άρθρο 16 παρ. 2 του ίδιου ΠΔ «λογίζεται ότι ενεργεί για δικό του λογαριασμό και όχι ως αντιπρόσωπος και για λογαριασμό των Κοινοτήτων». Φυσικά ΚΑΙ αυτό ορισμένοι επιμένουν να αποκρύπτουν γιατί πολύ απλά δεν τους συμφέρει να το αναφέρουν και στέκεται στον αντίποδα των ισχνών επιχειρημάτων τους. Δημόσιος διάλογος με τη μισή αλήθεια όμως δεν γίνεται. Το νομικό πρόσωπο της Εγχώριας Περιουσίας ΔΕΝ συστήθηκε από το Δήμο, ΔΕΝ είναι νομικό πρόσωπο του Δήμου όπως οι σχολικές επιτροπές και το λιμενικό ταμείο, ΔΕΝ χρηματοδοτείται από το Δήμο αλλά έχει ίδιους πόρους, έχει συσταθεί κατευθείαν από το Κράτος ως αυτεξούσιο, αυθύπαρκτο και πλήρως αυτοδιοικούμενο ΝΠΔΔ και συνεπώς με το Δήμο έχει και πρέπει να έχει μόνο σχέσεις συναλληλίας και συνεργασίας και σε καμία περίπτωση σχέσεις υποχρεωτικού ελέγχου, μιας και ο έλεγχος στην Εγχώριο ασκούνταν πάντα από τη Νομαρχία και πλέον από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση. Η διαφορά αυτή, το γεγονός δηλαδή ότι η Εγχώριος καταρχήν προϋπάρχει της ίδρυσης του Δήμου Κυθήρων (1998) και κυρίως συνεστήθη από το Κράτος με Προεδρικά Διατάγματα και Νόμους είναι ένα γεγονός ΟΥΣΙΩΔΕΣ που ορισμένοι επιμένουν να μην παραδέχονται. Τουλάχιστον όλοι αυτοί κατάλαβαν έστω και τώρα ότι ΚΑΝΟΥΝ ΛΑΘΟΣ;;; Και αν ναι, είναι διατεθειμένοι να συμβάλλουν θετικά στο δημόσιο διάλογο και να απορρίψουν προτάσεις που εκτός από σφόδρα παράνομες και παράλογες, θέτουν σε πολύ σοβαρό κίνδυνο τον ίδιο το θεσμό; Εκτός αν όντως υπάρχουν άνθρωποι που πραγματικά επιθυμούν να διαλυθεί η Εγχώριος, οπότε αυτούς και τα κίνητρά τους θα πρέπει να τα κρίνει ο Κυθηραϊκός Λαός.

Σε ό,τι αφορά στο εκλεκτορικό σώμα για την Εγχώριο τα πράγματα είναι πολύ απλά και φυσικά καμία σχέση δεν έχουν με τις πρόσφατες προτάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου. Υπάρχει ένα βασικό ερώτημα: ΠΟΙΟΣ αντικατέστησε το καταργηθέν Κοινοτικό Συμβούλιο των Αντικυθήρων; Η απάντηση είναι απλή και δίδεται από τον ίδιο το Νόμο του Καλλικράτη: Η Δημοτική Κοινότητα Αντικυθήρων με τους πέντε (5) εκλεγμένους συμβούλους της αποτελεί το ΔΙΑΔΟΧΟ ΟΡΓΑΝΟ του πρώην Κοινοτικού Συμβουλίου που ψήφιζε για την Εγχώριο Περιουσία από το 1985 μέχρι και το 2007. Γιατί λοιπόν ορισμένοι επιχειρούν να αποκλείσουν τους Αντικυθηρίους από τη διαδικασία αυτή; Εκτός από το Νόμο «Καλλικράτης» που είναι σαφέστατος, δεν επιδέχεται αμφισβήτησης και δίνει διπλή εκπροσώπηση στα Αντικύθηρα (πενταμελές συμβούλιο και ένας Δημοτικός Σύμβουλος), υπάρχει και η κοινή λογική. Το εκλεκτορικό σώμα για την Εγχώριο πρέπει να διευρυνθεί και όχι να συρρικνωθεί προς τέρψιν ορισμένων που επιχειρούν εδώ και χρόνια να υποβαθμίσουν το θεσμό. Κάθε προσπάθεια συρρίκνωσης του εκλεκτορικού σώματος αλλά και εξαφάνισης από αυτό των αιρετών εκπροσώπων των Αντικυθήρων και των άλλων τοπικών κοινοτήτων θα επιφέρει πολύ σοβαρές αντιδράσεις, νομικές ενέργειες και τελικά είναι σίγουρο ότι θα καταπέσει. Οι αναλυτικές απαντήσεις της Εγχωρίου με δύο μακροσκελή Δελτία Τύπου δίνουν πλήρεις απαντήσεις με στέρεα νομικά επιχειρήματα σε όλα αυτά τα ζητήματα που έχουν ανοίξει ορισμένοι και καλό θα ήταν να εμπεδωθούν από τους συμπολίτες μας:  http://www.eghorios.gr/?p=236  και  http://www.eghorios.gr/?p=266.

Πρόσφατα η Επιτροπή Εγχωρίου Περιουσίας έλαβε ως μοναδικός δικαιούχος το ποσόν των 156.000€ από την Ειδική Γραμματεία Δασών για τη χρηματοδότηση της δράσης «Καθαρισμοί – Θαμνεύσεις στο δασικό σύμπλεγμα της περιοχής Γερακαρίου της νήσου Κυθήρων». Θα πρέπει όλοι μας να διερωτηθούμε: πόσα περισσότερα θα ήταν αυτά τα χρήματα και πόσες περισσότερες δράσεις θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν στο νησί εάν η Εγχώριος είχε συμπαραστάτες στις προτάσεις της όλους τους φορείς του τόπου. Αντ΄αυτού όμως υπάρχουν ορισμένοι, μερικοί αιρετοί μάλιστα, που σπεύδουν να προεξοφλήσουν την αποτυχία των αναπτυξιακών προσπαθειών της Εγχωρίου όπως με το θέμα του βιοκαυσίμου, για το οποίο ορισμένοι πασχίζουν να πείσουν τον κόσμο ότι δεν πρόκειται ποτέ να υλοποιηθεί. Γιατί δεν συμμετέχουν στη διαβούλευση; Γιατί προεξοφλούν την αποτυχία; Μήπως την εύχονται κιόλας; Μήπως επειδή η πρόταση δεν ήταν δική τους, αυτό τους έχει ενοχλήσει τον εγωισμό; Οι υπηρεσίες που προσφέρουν στον τόπο με αυτόν τον τρόπο που επέλεξαν να πολιτεύονται είναι χείριστες και δεν τους τιμούν. Ας αλλάξουν στάση, δεν είναι ποτέ αργά.  

Πρέπει επιτελούς όλοι – και κυρίως όσοι διαρκώς μέμφονται την Επιτροπή και την κατηγορούν για απραξία – να καταλάβουν ότι μόνο με συνεργασία και ειλικρινή ανταλλαγή απόψεων και θέσεων θα πάνε τα πράγματα μπροστά. Οι εκ των προτέρων αφορισμοί δεν βοηθάνε και τελικά σε τίποτα δεν συνεισφέρουν παρά μόνο οξύνουν την μικροπολιτική διαμάχη. Αντίθετα, χρειάζεται συμπόρευση όλων σε κάθε αναπτυξιακή δράση όπως η πρόσφατη πρωτοβουλία της Επιτροπής για το βιοκαύσιμο – pellet. Ορισμένοι εμμένουν να αρνούνται εκ των προτέρων κάθε τέτοια αναπτυξιακή πρόταση για λόγους καθαρά προσωπικής αντιπαράθεσης και χωρίς κανένα μα κανένα σοβαρό επιχείρημα, αλλά μόνο επειδή η Εγχώριος – ίσως για πρώτη φορά – παρουσιάζεται ως φορέας αναπτυξιακών πρωτοβουλιών με πολύ σοβαρές προοπτικές. Τελικά αυτό δείχνει όντως να ενοχλεί. Πρέπει επιτέλους όλοι αυτοί ή να σταματήσουν να φρενάρουν την όποια προσπάθεια προόδου ή να συμμετάσχουν επώνυμα στη διαβούλευση, εκφραζόμενοι θετικά, αρνητικά ή ουδέτερα, όπως έκανε πρόσφατα ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ. Σεραφείμ, ο οποίος συμμετέχοντας επίσημα στη διαβούλευση χαρακτήρισε την προσπάθεια της Εγχωρίου για τη δημιουργία μονάδας βιοκαυσίμων ως «χρυσή ευκαιρία» για το νησί. Εξάλλου αυτό είναι το νόημα και το πνεύμα μιας δημόσιας διαβούλευσης και πρέπει όλοι να καταλάβουν ότι μόνο με ειλικρίνεια και με ανταλλαγή επιχειρημάτων χωρίς εμπάθεια θα πάμε μπροστά. Κάθε άλλη διαδικασία, κάθε προσπάθεια φωνασκίας και επιβολής ετσιθελικών ανεδαφικών απόψεων και παράλογων – παράνομων αντιλήψεων θα συνεχίσει να πέφτει στο κενό και να εκθέτει ανεπανόρθωτα εκείνους που κατά σύστημα και επάγγελμα στρέφονται κατά του θεσμού της Εγχώριας Περιουσίας και εν τέλει κατά της ίδιας της κοινής περιουσίας του λαού των Κυθήρων και Αντικυθήρων. Όσοι πάλι κόπτονται για τα λεγόμενα «εγκαταλελειμμένα» καλά κάνουν, αλλά ας μας πουν πρώτα αν οι ίδιοι είναι σωστοί στις υποχρεώσεις τους απέναντι στην Εγχώρια Περιουσία…

Καταλήγοντας, επειδή ορισμένοι διατυπώνουν ευχολόγια για την αξιοποίηση της περιουσίας του νησιού προς όφελος των Δημοτών, να πω ότι αυτό είναι φυσικά κάτι πολύ σημαντικό, πρέπει όμως να γίνει με τρόπο νόμιμο και διαφανή, με εφαρμογή κανόνων και αρχών δημοσίου μάνατζμεντ και όχι στο πόδι όπως σχεδιάζονται τα περισσότερα πράγματα στην Ελλάδα. Θα ήταν χρήσιμο να ακούσουμε λοιπόν τι εννοούν κάποιοι λέγοντας «αξιοποίηση», μήπως εννοούν την παύση των εκκρεμοδικιών με τους φερόμενους ως καταπατητές; Μήπως τις επιλεκτικές-φωτογραφικές τσιμεντοστρώσεις και διανοίξεις δρόμων; Εάν κόπτονται όντως οι συμπολίτες μας αυτοί για την ανάπτυξη, ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν: ΝΑ ΣΥΜΜΕΤΑΣΧΟΥΝ ΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΤΗΣ ΕΓΧΩΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΟΥ ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΟΥ – PELLET. Να συμβάλλουν στο δημόσιο διάλογο με τις απόψεις τους, απόψεις συγκεκριμένες και με επιχειρήματα και όχι εκ των πρότερων ανεδαφικούς αφορισμούς. Η προσπάθεια αυτή της Εγχωρίου ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ότι η Εγχώριος Περιουσία έχει ξεκάθαρα και αναπτυξιακό χαρακτήρα και ότι παρουσιάζει ρεαλιστικές προτάσεις ανάπτυξης ύστερα από ενδελεχή επιστημονικό έλεγχο και όχι ερασιτεχνικές ιδέες χωρίς ουσία και βάθος. Κατά τα άλλα ορισμένοι επιμένουν να κάνουν λόγο για έλλειμμα ανάπτυξης από την Εγχώριο… Εάν η πρότασή μας αυτή υποστηριχθεί και υλοποιηθεί, θα υπάρξει μια πολύ σημαντική επένδυση στο νησί με πολύ μεγάλα περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά οφέλη. Όσοι εθελοτυφλούν και κάνουν ότι δεν βλέπουν αυτές τις προοπτικές, προσφέρουν χείριστες υπηρεσίες στον τόπο τους. 

Και πρέπει ίσως να θυμίσω σε ορισμένους ότι στα υπόλοιπα Επτάνησα που η Εγχώριος Περιουσία καταργήθηκε και διανεμήθηκε στους εκεί Δήμους, παρατηρήθηκε όργιο καταπατήσεων και μεγάλη όξυνση των δικαστικών διαμαχών, όχι λόγω πλημμελούς προστασίας από τις εκάστοτε δημοτικές αρχές των περιοχών αυτών, αλλά επειδή η περιουσία τυγχάνει πολύ καλλίτερης και πλήρους προστασίας όταν αυτή ανατίθεται από το Νομοθέτη σε μια υπηρεσία ειδικού σκοπού όπως είναι η Εγχώριος. Αυτά προς απάντηση όσων επιμένουν στη διαρκή αποδυνάμωση του θεσμού για να γνωρίζουν ότι υπάρχει και άλλη όχθη που δεν μπορεί ούτε αναπάντητες αιτιάσεις να αφήνει, ούτε με σταυρωμένα τα χέρια να κάθεται.

Και κάτι τελευταίο: όσοι θλίβονται για την πληθυσμιακή συρρίκνωση των Αντικυθήρων, ας φροντίσουν να τα επισκέπτονται συχνότερα (το καράβι πάει ΚΑΙ το χειμώνα και όχι μόνο στις 17 Αυγούστου!), ας φροντίσουν να πάει επιτέλους συνεργείο του ΟΤΕ στο νησί για τη συντήρηση του δικτύου που έχει να συντηρηθεί εδώ και 3 χρόνια, ας μεριμνήσουν για την υλοποίηση των βαλτωμένων μελετών που τους παρέδωσε η πρώην Κοινότητα Αντικυθήρων (εκβραχισμός λιμανιού, νερόμυλος Ανδρόνικου κ.λπ.) και ας μας παρουσιάσουν επιτέλους τις δικές τους αναπτυξιακές προτάσεις, που ελπίζω να μην είναι μερικά μέτρα τσιμεντοστρωμένου δρόμου στην Πλαγάρα, γιατί έτσι νέος κόσμος δεν θα πάει στο νησί…

Αθήνα, 18 Δεκεμβρίου 2012

Ευστράτιος Α. Χαρχαλάκης

Αναπλ. Πρόεδρος της Επιτροπής

Σημ: το κείμενο αυτό απηχεί προσωπικές μου απόψεις που δε δεσμεύουν σε καμία περίπτωση το ΝΠΔΔ «Επιτροπή Εγχώριας Περιουσίας Κυθήρων και Αντικυθήρων».